Thursday, February 27, 2020

S.S.C Board Exam 2023 साठी इतिहास विषयाचे महत्त्वाचे सराव प्रश्न उत्तरासह (चुकीची जोडी ओळखा)



S.S.C Board Exam 2023 साठी इतिहास विषयाचे महत्त्वाचे सराव प्रश्न उत्तरासह

                             (चुकीची जोडी ओळखा)



S.S.C Board Exam 2023 साठी इतिहास विषयाचे महत्त्वाचे प्रश्न  (चुकीची जोडी ओळखा)




प्रश्न - पुढीलपैकी प्रत्येक गटातील चुकीची जोडी ओळखा व
दुरुस्त करून पुन्हा लिहा :

[१] 

           विचारवंताचे नाव                     ग्रंथाचे नाव

(१) जॉर्ज विल्हेम फ्रेडरिक हेगेल       - रिझन इन हिस्टरी
(२) लिओपॉल्ड व्हॉन रांके                - द थिअरी & प्रक्टिस  ऑफ हिस्टरी
(३) हिरोडोटस                                - द हिस्टरीज
(४) कार्ल मार्क्स                              - डिसकोर्स ऑन द मेथड

उत्तर : चूकीची जोडी : कार्ल मार्क्स - डिसकोर्स ऑन द मेथड

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : कार्ल मार्क्स - दास कॅपिटल

[२] 
   
     इतिहासकार                        देश

(१) हिरोडोटस                        - ग्रीस
(२) सीमाँ-द-बोव्हा                  - जर्मनी
(३) मायकेल फुको                  - फ्रान्स
(४) रेने देकार्त                         - फ्रान्स

उत्तर : चुकीची जोडी : सीमाँ-द-बोव्हा – जर्मनी

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : सीमाँ-द-बोव्हा – फ्रान्स

 [३]       

            विचार/मत                                       इतिहासकार

(१) इतिहासाची मांडणी करताना मानवी         - व्हॉल्टेअर
जीवनाचा सर्वांगीण विचार व्हायला हवा.
(२) इतिहासातील काल्पनिकतेवर टीका       -  लिओपॉल्ड रांके
(३) इतिहास हा अमूर्त कल्पनांचा नसून         - रेने देकार्त
जिवंत माणसांचा असतो.
(४) इतिहासलेखनाच्या क्षेत्रातील पुरुषप्रधान     -सीमाँ-द-बोव्हा
दृष्टिकोनाचा पुनर्विचार करण्यावर भर

उत्तर : चुकीची जोडी :  इतिहास हा अमूर्त कल्पनांचा नसून       
जिवंत माणसांचा असतो. - रेने देकार्त

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी :  इतिहास हा अमूर्त कल्पनांचा नसून 
जिवंत माणसांचा असतो. - कार्ल मार्क्स

 [४] 

(१) हू वेअर द शूद्राज                      - वंचितांचा  इतिहास
(२) स्त्री-पुरुष तुलना'                      - स्त्रीवादी लेखन
(३) 'द इंडियन वॉर ऑफ                - मार्क्सवादी इतिहास
इंडिपेन्डन्स : १८५७
(४) जेम्स ग्रँट डफ                         - वसाहतवादी इतिहास

उत्तर : चुकीची जोडी : 'द इंडियन वॉर
इंडिपेन्डन्स : १८५७' - मार्क्सवादी इतिहास.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : 'द इंडियन वॉर ऑफ
इंडिपेन्डन्स : १८५७' - राष्ट्रवादी इतिहास

 [५]

           ग्रंथाचे नाव                                 इतिहासकार

(१) 'द राईज ऑफ द मराठा पॉवर'       - न्या. म. गो. रानडे
(२) 'मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने'      – विष्णुशास्त्र चिपळूणकर
(३) मराठ्यांची रियासत                        - गोविंद सखाराम सरदेसाई
(४) 'गुलामगिरी'                                 - महात्मा फुले

उत्तर : चुकीची जोडी : मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने -
विष्णुशास्त्री चिपळूणकर.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : मराठ्यांच्या इतिहासाची साधने -
इतिहासाचार्य वि. का. राजवाडे.

[६]
              कार्य                                         व्यक्ती

(१) भारत इतिहास संशोधक              - इतिहासाचार्य वि. का.राजवाडे
      मंडळाची स्थापना               
(२) एशियाटिक सोसायटीची स्थापना   - सर विल्यम जोन्स
(३) महाराष्ट्रातील राष्ट्रवादी इतिहास      - विष्णशास्त्री चिपळूणकर
      लेखनास प्रेरणा
(४) हडप्पा संस्कृतीचा शोध                - जेम्स मिल

उत्तर : चुकीची जोडी : हडप्पा संस्कृतीचा शोध - जेम्स मिल

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : हडप्पा संस्कृतीचा शोध -जॉन
मार्शल


[७] 

   अमूर्त वारसा                                         प्रदेश

(१) कुटियट्टम                          - केरळमधील संस्कृत नाट्यपरंपरा
(२) रम्मन                                - पश्चिम बंगालमधील नृत्य
(३) रामलीला                           - उत्तर भारतातील सादरीकरण
(४) कालबेलिया                       - राजस्थानचे लोकसंगीत आणि लोकनृत्य

 उत्तर : चुकीची जोडी : रम्मन – पश्चिम बंगालमधील नृत्य.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : रम्मन – गढवाल (उत्तराखंड) येथील धार्मिक उत्सव व विधिनाट्य.

[८] 

    सांस्कृतिक वारसा                    ठिकाण

(१) लाल किल्ला                        - उदयपूर
(२) जंतरमंतर                           - जयपूर
(३) बृहदिश्वर मंदिर                     - तंजावर
(४) कॅपिटल कॉम्प्लेक्स               - चंदिगढ

उत्तर : चुकीची जोडी : लाल किल्ला - उदयपूर.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : लाल किल्ला - दिल्ली.

[९]
            वास्तू                                               ठिकाण

(१) कुतुबमिनार                                         - मेहरौली
(२) गोलघुमट                                             - विजापूर
(३) छत्रपती शिवाजी महाराज रेल्वे टर्मिनस       - दिल्ली
(४) ताजमहाल                                           - आग्रा

उत्तर : चुकीची जोडी : छत्रपती शिवाजी महाराज रेल्वे
टर्मिनस – दिल्ली.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : छत्रपती शिवाजी महाराज रेल्वे
टर्मिनस – मुंबई.

 [१०] 

         चित्र                                                       शैली

(१) वाई-मेणवली येथील वाड्यातील               - लघुचित्रशैली
भित्तिचित्रे
(२) भीमबेटका येथील गुहाचित्रे                     - लोकचित्रकलाशैली
(३) रामायण-महाभारतातील कथा                 - चित्रकथी परंपरा
सांगणारी चित्रे
(४) ठाणे जिल्ह्यातील आदिवासींची               -वारली चित्रपरंपरा
चित्रशैली

उत्तर : चुकीची जोडी : वाई-मेणवली येथील वाड्यातील
भित्तिचित्रे - लघुचित्रशैली.

दरुस्त केलेली योग्य जोडी : वाई-मेणवली येथील वाड्यातील
भित्तिचित्रे – मराठा चित्रशैली.


[११] 
       
        वृत्तपत्र                                 संपादक

(१) प्रभाकर                                - आचार्य प्र. के. अत्रे
(२) दर्पण                                    - बाळशास्त्री जांभेकर
(३) दीनबंधू                                 - कृष्णराव भालेकर
(४) केसरी                                   - बाळ गंगाधर टिळक

उत्तर : चुकीची जोडी : प्रभाकर - आचार्य प्र. के. अत्रे.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : प्रभाकर – भाऊ महाजन.

[१२] 

       वृत्तपत्र                                    हाताळलेले विषय

(१) प्रभाकर                                 - फ्रेंच बंडाचा इतिहास
(२) इंदुप्रकाश                              - विधवा विवाहाचा पुरस्कार
(३) दीनबंधू                                  - टेलिग्राफ यंत्राची माहिती
(४) केसरी                                   - सामाजिक - राजकीय प्रश्नांना वाचा फोडणारे लिखाण

उत्तर : चुकीची जोडी : दीनबंधू – टेलिग्राफ यंत्राची माहिती.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : दीनबंधू - बहुजन समाजाचे
मुखपत्र.

[१३] 
     
            नाटकाचे नाव                     नाटककाराचे नाव

(१) रायगडाला जेव्हा जाग येते        - वसंत कानेटकर
(२) टिळक आणि आगरकर             - विश्राम बेडेकर
(३) साष्टांग नमस्कार                     - आचार्य अत्रे
(४) एकच प्याला                          - अण्णासाहेब किर्लोस्कर

उत्तर : चुकीची जोडी : एकच प्याला – अण्णासाहेब किर्लोस्कर.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : एकच प्याला – राम गणेश
गडकरी.

[१४]       

      प्रथम कामगिरी                                       चित्रपटाचे नाव

(१) भारतात सर्व प्रक्रिया केलेला पूर्ण               - राजा हरिश्चंद्र
लांबीचा पहिला चित्रपट
(२) भारतातील पहिला ऐतिहासिक मूकपट       - सिंहगड
(३) भारतातील पहिला वास्तववादी                  - सावकारी पाश
चित्रपट
(४) भारतीय चित्रपटांना आंतरराष्ट्रीय              - संत ज्ञानेश्वर
स्तरावर स्थान मिळवून देणारा
पहिला चित्रपट

उत्तर : चुकीची जोडी :  भारतीय चित्रपटांना आंतरराष्ट्रीय              
स्तरावर स्थान मिळवून देणारा  पहिला चित्रपट - संत ज्ञानेश्वर

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी :- भारतीय चित्रपटांना आंतरराष्ट्रीय              
स्तरावर स्थान मिळवून देणारा पहिला चित्रपट - संत तुकाराम 

[१५]
     
     (१) मल्लखांब                   - शारीरिक कसरतीचे खेळ
     (२) वॉटर पोलो                 - पाण्यातील खेळ
     (३) स्केटिंग                      - साहसी खेळ
     (४) बुद्धिबळ                     - मैदानी खेळ

उत्तर : चुकीची जोडी : बुद्धिबळ – मैदानी खेळ.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : बुद्धिबळ – बैठा खेळ.

[१६]

     (१) मल्लविदयागुरू                            - बाळंभट देवधर
     (२) हॉकीचे जादूगार                            - मिल्खासिंग
     (३) पहिली भारतीय महिला मुष्टियोद्धा    – मेरी कोम
     (४) पहिल्या भारतीय महिला कुस्तीगीर - फोगट भगिनी

उत्तर : चुकीची जोडी : हॉकीचे जादूगार – मिल्खासिंग.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी : हॉकीचे जादूगार – मेजर ध्यानचंद.


 [१७]

    (१) माथेरान                                 - थंड हवेचे ठिकाण
    (२) ताडोबा                                  - लेणी
    (३) कोल्हापूर                               - देवस्थान
    (४) अजिंठा                                  - जागतिक वारसास्थळ

उत्तर : चुकीची जोडी : ताडोबा - लेणी.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी – ताडोबा - अभयारण्य.

[१८]

      (१) जगाचा नकाशा व पृथ्वीगोल               - थॉमस कुक
       बनवणारा पहिला आरेखक
     (२) जगातील पहिला शोधक प्रवासी           - बेंजामिन ट्युडेला
     (३) चीनची युरोपला ओळख करून           – मार्को पोलो
          देणारा इटालियन प्रवासी
|    (४) इस्लामी जगताची दीर्घ सफर घडवून   - इब्न बतुता
       आणणारा चौदाव्या शतकातील प्रवासी

उत्तर : चुकीची जोडी : जगाचा नकाशा व पृथ्वीगोल बनवणारा
पहिला आरेखक – थॉमस कुक.

दुरुस्त केलेली योग्य जोड़ी - जगाचा नकाशा व पृथ्वीगोल
बनवणारा पहिला आरेखक – गेरहार्ट मर्केटर.

[१९]

      (१) लोणार                             - सरोवर
      (२) जायकवाडी                      - थंड हवेचे ठिकाण
      (३) घारापुरी                            - लेणी
|     (४) जंतरमंतर                        - वेधशाळा

उत्तर : चुकीची जोडी : जायकवाडी - थंड हवेचे ठिकाण.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी - जायकवाडी – धरण.


[२०]

    (१) महाराज सयाजीराव विदयापीठ                   -दिल्ली
    (२) बनारस हिंदू विद्यापीठ                               - वाराणसी
    (३) अलिगढ मुस्लीम युनिव्हर्सिटी                      - अलिगढ
    (४) जिवाजी विद्यापीठ                                    - ग्वालियर

उत्तर : चुकीची जोडी : महाराज सयाजीराव 
विदयापीठ - दिल्ली.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी- महाराज सयाजीराव विदयापीठ-
वडोदरा.

[२१]             

                  कोश                                                कोशकार

(१) संगीतशास्त्रकार व कलावंतांचा                  -लक्ष्मण दत्तात्रेय जोशी
     इतिहास
(२) क्रांतिकारकांचा चरित्रकोश                        - शं. रा. दाते
(३) स्वातंत्र्यसैनिक : चरित्रकोश                        -न. र. फाटक
(४) भारतवर्षीय प्राचीन ऐतिहासिक                   - श्रीधर व्यंकटेश केतकर
     कोश

उत्तर : चुकीची जोडी : भारतवर्षीय प्राचीन ऐतिहासिक कोश -
श्रीधर व्यंकटेश केतकर.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी – भारतवर्षीय प्राचीन ऐतिहासिक
कोश – रघुनाथ भास्कर गोडबोले.

[२२]                 
              कोशाचे नाव                        कोशकार

(१) भारतवर्षीय चरित्रकोश            - सिद्धेश्वरशास्त्री चित्राव
(२) मराठी विश्वकोश                    - रघुनाथ भास्कर गोडबोले
(३) भारतीय संस्कृती कोश           - पंडित महादेवशास्त्री जोशी
(४) महाराष्ट्रीय ज्ञानकोश              - श्रीधर व्यंकटेश केतकर

उत्तर : चुकीची जोडी : मराठी विश्वकोश – रघुनाथ भास्कर
गोडबोले.

दुरुस्त केलेली योग्य जोडी - मराठी विश्वकोश - तर्कतीर्थ
लक्ष्मणशास्त्री जोशी.

16 comments:

उत्सव संविधानाचा : जागर नागरी जाणिवांचा

उत्सव संविधानाचा : जागर नागरी जाणिवांचा प्रा. डॉ. राम ढगे. भारतीय संविधान दिन हा 26 नोव्हेंबर रोजी भारतभर साजरा केला जातो. संविधान दिनी शासक...